เพ่งดูใจตนทำให้เป็นสุข

"การเพ่งโทษผู้อื่น" ทำให้ตัวเองไม่เป็นสุข 

แต่ "การเพ่งดูใจตนเอง" 

ทำให้เป็นสุขได้ แม้กำลังโกรธมาก 

หากเพ่งดูใจตัวเองให้เห็นว่ากำลังโกรธมาก ความโกรธก็จะลดลง 

หากเพ่งดูใจตัวเองให้เห็นว่ากำลังโกรธน้อย ความโกรธก็จะหมดไป

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช 

สกลมหาสังฆปริณายก

ถ้าความทุกข์ไม่เป็นที่รัก

ถ้าความทุกข์ไม่เป็นที่รักของท่านทั้งหลายไซร้

ท่านทั้งหลายอย่าได้ทำบาปกรรมทั้งในที่แจ้งหรือในที่ลับเลย

ถ้าท่านทั้งหลายจักทำ หรือทำอยู่ซึ่งบาปกรรมไซร้

ท่านทั้งหลายแม้จะเหาะหนีไป ก็ย่อมไม่พ้นไปจากความทุกข์เลย

 กุมารกสูตร (๒๕/๑๑๕)

การปฏิบัติวิปัสสนา ไม่ใช่การเข้าไปบังคับ

การปฏิบัติวิปัสสนา ไม่ใช่เรื่องการเข้าไปบังคับ

...ไม่ใช่เรื่องการเข้าไปจัดแจง สิ่งนั้นให้เป็นอย่างนี้สิ่งนี้ให้เป็นอย่างนั้น

การเจริญวิปัสสนาเป็นเพียงการระลึกรู้

สิ่งที่ปรากฏด้วยความปล่อยวาง...ไม่ยินดียินร้าย

...มันจะฟุ้งก็ฟุ้ง ก็ไม่ได้ว่าอะไร...มันจะสงบก็สงบ ก็ไม่ได้ว่าอะไร

...มันจะคิดก็คิด ก็ไม่ได้ว่าอะไร...ไม่ได้ไปบังคับความคิดให้หยุดคิด

ถ้าปฏิบัติอย่างนี้มันก็จะเป็นปัจจัยให้จิตใจ...ตั้งมั่น คลี่คลายจากความวุ่นวายของมันเอง

พระอาจารย์สุรศักดิ์ เขมรังสี

ให้พุทโธเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับใจ

นึกถึงพุทโธ 

นึกไว้ให้คุ้นเคยเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับใจ 

สิ่งใดที่เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน 

ก็หมายถึง ความจะไม่อาจแยกจากกันได้เลย 

ไม่ว่าเวลาใดก็ตาม จะสุขจะทุกข์ จะเป็นจะตาย 

ใจก็จะมีพุทโธ พุทโธจะมีอยู่ในใจ 

สมเด็จพระญาณสังวร

สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

ไม่มีใครช่วยให้เราพ้นเกิดตายได้

ไม่มีใครช่วยให้เราพ้นเกิดตายได้

จะต้องใช้วิชาพระ ละเกิดตายด้วยตนเอง

หลวงปู่บุญกู้ อนุวฑฺฒโน

เราไม่ค่อยแสวงหาการละบาป

โดยมากก็มาแสวงหาบุญกัน

แต่ไม่เคยเห็นญาติโยมที่แสวงหาการละบาป

มีแต่แสวงบุญเรื่อยไป ไม่รู้จะเอาบุญไปไว้ตรงไหนก็ไม่รู้

ผ้าสกปรกไม่ฟอก แต่อยากจะรับเอาน้ำย้อมนะ

                                                                    หลวงปู่ชา สุภัทโท

ผู้ชนะคือผู้เสีย

          ผู้ชนะนั้นมักเข้าใจว่า ตนเองเป็นผู้ได้ แต่โดยที่แท้เป็นผู้เสีย คือเสียไมตรีจิตของอีกฝ่ายหนึ่งไปหมดสิ้น หรือจะเรียกว่าได้ ก็คือได้เวร เพราะผู้แพ้ก็จะผูกใจเพื่อจะเอาชนะต่อไป จึงเป็นอันว่าไม่ได้ความสุขด้วยกันทั้งสองฝ่าย ส่วนผู้ที่ละได้ทั้งแพ้และชนะจึงจะได้ความสงบสุข

                                                           สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช
                                                                        สกลมหาสังฆปริณายก

ฆ่ากิเลสต้องใช้ปัญญาไม่ใช่สมาธิ

          การฆ่ากิเลสทุกประเภท เราพูดได้อย่างเต็มปากว่า ต้องใช้ปัญญาทั้งมวล สมาธิเป็นแต่เพียงว่าตะล่อมกิเลสให้เข้าสู่จุดรวมตัว ไม่ฟุ้งซ่านรบกวนใจเท่านั้น ที่เรียกว่าจิตสงบ ก็คือกิเลสมันนอนก้น เหมือนกับตะกอนนอนก้นโอ่ง นอนกองอยู่ในนั้น แล้วจะปฏิบัติต่อตะกอนอย่างไรบ้าง นั่นเป็นอีกแง่หนึ่ง นั้นเป็นเรื่องของปัญญา

                                                                                หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

ให้อยู่กับรู้ตลอดเวลา

ให้อยู่กับรู้ตลอดเวลา เว้นเวลาหลับ 

ตื่นเช้าขึ้นมาก็อยู่กับรู้ 

อีกหน่อยปัญญาแท้จะปรากฏ

ท่านพ่อเฟื่อง โชติโก

ละกิเลสยากเพราะ...

การละกิเลสยากมาก เพราะเหตุใดหรือ 

แม้พิจารณาให้ดี ย่อมได้รับความเข้าใจพอสมควร 

ว่าการละกิเลสยากมาก เพราะพากันไปมุ่งละกิเลสผู้อื่น 

ไม่มุ่งละกิเลสตนเอง กิเลสจึงท่วมบ้านท่วมเมืองอยู่ทุกวันนี้

สมเด็จพระญาณสังวร 

สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

ใจเขา ใจเรา

เรื่องใดที่ไม่อยากให้ใครมาทำกับเรา

เรื่องนั้นอย่าเอาไปทำกับคนอื่น

พระอาจารย์ชุมพล พลปญฺโญ

ตามอารมณ์ ไม่พบธรรม

ถ้าอารมณ์มันวิ่งมาหาเรา 

ทั้งทางดีทางชั่วทางผิดทางถูก

แล้วเราไม่รู้ เพราะไม่มีปัญญา เราก็จะวิ่งตามมันไป

ตามไปด้วยตัณหา ด้วยความอยาก 

แล้วเดี๋ยวก็ดีใจเดี๋ยวก็เสียใจ

เพราะอะไร เพราะเอาใจของเราเป็นหลัก

อะไรที่เราชอบใจก็เข้าใจว่าอันนั้นดี

อะไรที่เราไม่ชอบใจก็เข้าใจว่าอันนั้นไม่ดี

อย่างนี้เรียกว่ายังห่างไกลธรรมะ ยังไม่รู้ธรรมะ

มันก็เดือดร้อน เพราะความหลงมันเต็มอยู่

หลวงปู่ชา สุภัทโท

เมื่อชนะมารในใจ...

เมื่อชนะมารในใจของตนได้แล้ว

มารข้างนอกก็ทำอะไรไม่ได้

ธรรมโอวาท สมเด็จพระญาณสังวร 

สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก 

เราอาศัยกายทำความดี

เรามาอาศัยกายนี้ทำคุณงามความดี

ร่างกายนี้ไม่ได้อยู่กับเรานานเท่าไรนะ

มันคร่ำคร่าชราภาพไปเรื่อย 

มันเดินตามทางมันไปอยู่แล้ว ห้ามมันไม่อยู่ 

มันไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน ไม่ใช่เรา

ไม่ใช่ของเรา ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล

มันเป็นสภาพสูญห้ามไม่อยู่

ดังนั้นจงรีบทำความเพียรให้อาสวะกิเลสมันสิ้นไปโดยเร็ว

หลวงปู่ท่อน ญาณธโร

ให้กำหนดลมหายใจเป็นปกติ

          โปรดจำไว้ด้วยว่า การกำหนดรู้ลมหายใจเข้าหายใจออกจะทำเป็นปกติ นี่ผมไม่ได้บอกว่าให้ท่านเลือกเวลาทำ ขณะใดที่ใจของท่านยังตื่นอยู่ แม้ตาจะหลับแต่ใจยังตื่นอยู่ ให้เอาจิตรู้ลมหายใจเข้าหายใจออกไว้เสมอ เวลาหายใจเข้ารู้ว่าหายใจเข้า เวลาหายใจออกรู้ว่าหายใจออก ในด้านของมหาสติปัฏฐานสูตร เท่านี้ก็พอ รู้ไว้เสมอ แม้แต่เวลาที่เราจะพูดจะคุยกัน จิตใจก็ตั้งกำหนดรู้ลมหายใจเข้าออกไว้ด้วย

                                                                                                    หลวงพ่อฤาษีลิงดำ

การฆาตกรรมตัวเอง

ถ้ามัวเมาในลาภ ในยศแล้ว 

การปฏิบัติก็ค่อยๆ จางลงๆ ทุกที 

ในที่สุดก็เกิดการฆาตกรรมตัวเอง 

คือเอาแต่สบาย ไม่มีการบำเพ็ญกัมมัฏฐานให้ยิ่งขึ้น 

มีแต่จะหาชื่อเสียง อยากให้คนนับถือมากยิ่งขึ้น

โดยวิธีการต่างๆ นี้คือฆาตกรรมตัวเอง 

ฉะนั้น นักปฏิบัติต้องฝึกตนอยู่เสมอ 

หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

ทานภายในสูงสุดกว่าทานภายนอก

อภัยทานถึงนิพพานได้ จิตมีทาน ศีล ภาวนาไปได้เร็ว

ทานภายใน อภัยทาน ธรรมทาน 

ทานภายในสูงสุดกว่าทานภายนอก

คนมัวเมาแต่ภายนอก ไม่ค่อยเอาใจใส่ธรรมทาน อภัยทาน

หลวงปู่บุดดา ถาวโร

อยากเข้าใจธรรม ให้ดูตัวเอง

อยากจะเห็นธรรมะ 

อยากจะเข้าใจธรรมะ 

อย่าไปดูที่อื่น 

ให้ดูที่ตัวเอง

หลวงปู่คำบ่อ ฐิตปัญโญ

ให้หมั่นเพ่งโทษของตน

ให้หมั่นเพ่งโทษของตนไว้เนืองๆ 

และแก้ไขสิ่งที่ชั่วให้กลับเป็นดี พระพุทธเจ้าทรงตรัสข้อนี้ว่า 

สตฺถา เทวมนุสฺสานํ 

คือทำมนุษย์ให้เป็นเทวดา 

ทำเทวดาให้เป็นพรหม 

ทำพรหมให้เป็นอริยะ

ท่านพ่อลี ธัมมธโร

อย่าไปดูผู้อื่น

ให้ดูตรงนี้ อย่าไปดูผู้อื่นที่อื่นซึ่งไกลไปมาก

ไม่ค่อยได้รับประโยชน์อะไรเหมือนดูเจ้าของ

ใจเจ้าของที่คิดที่ปรุงอยู่ตลอดเวลานี้

ขัดแย้งต่ออรรถต่อธรรมทางดำเนินของพระพุทธเจ้า

ที่ทรงสั่งสอนไว้หรือไม่

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

คนทั้งหลายก็อยู่กับทุกข์

คนทั้งหลายเขาก็อยู่กับทุกข์ ทุกข์ ทุกข์ ทั้งนั้น 

แต่ไม่รู้จักทุกข์ จึงพ้นจากทุกข์ไม่ได้

ท่านพ่อเฟื่อง โชติโก

ยินดีในโลกคือยินดีกับเกิด แก่ เจ็บ ตาย

          ยินดีในโลกทั้งปวงก็เท่ากับเป็นห่วงใยในการเกิดแก่เจ็บตายทั้งปวงอยู่ในตัว... ถ้าไม่ยินดีในโลกทั้งปวงก็ตรงกันข้าม ไฟกิเลสก็จะไม่ลุกลามพอมีน้ำจะดับขับไฟได้"

                                                                                               หลวงปู่หล้า เขมปัตโต

ยึดในวัตถุและอารมณ์คือถูกพันธนาการ

          โลก เปรียบเหมือนคุกหรือตะราง ผู้ที่ยังข้องอยู่กับความยึดถือในวัตถุและอารมณ์ดีชั่วต่างๆ ก็เปรียบเหมือนบุคคลผู้ถูกเครื่องพันธนาการที่เขารัดตรึงตรึงไว้อย่างแน่นหนาหนีไม่รอด

                                                                                    ท่านพ่อลี ธัมมธโร

เห็นธรรมคือเห็นพระพุทธเจ้า

          การเห็นพระพุทธเจ้าไม่ใช่เห็นเป็นตัวตน แต่เห็นเป็นคุณธรรม การเห็นพระพุทธเจ้าจริงๆ เขาเห็นจากจิตในธรรม หรือธรรมที่เกิดขึ้นภายในจิต

                                                                                    พระอาจารย์สมชาติ ธมฺมโชโต

การเชื่อพระพุทธเจ้าคือความฉลาดลึกซึ้ง

..การเชื่อพระพุทธเจ้า แล้วปฏิบัติตามที่ทรงสอนไว้ 

 โดยไม่มีข้อคิดคัดค้านอย่างนั้นอย่างนี้ ไม่ใช่ความงมงาย

 ไม่ใช่การแสดงความอ่อนแอไม่เป็นตัวของตัวเอง

 ตรงกันข้าม กลับเป็นความปรีชาฉลาดลึกซึ้ง

 อย่างยากจะหาผู้ทัดเทียมได้...

สมเด็จพระญาณสังวร 

 สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

อย่าติดและเมาในตัวหนังสือ

การศึกษาพระไตรปิฎกนั้นดี แต่อย่าให้ติดและเมาในตัวหนังสือ

มะม่วงมีชื่อเรียกหลายอย่างหลายภาษา อย่ามัวแต่ถกเถียง ตีความ

หรือยึดถือว่าจะต้องเรียกอย่างไร แล้วปล่อยให้มันเน่า

ใครที่ได้กินมะม่วงก็ย่อมรู้ว่ารสมะม่วงเป็นอย่างนั้นเอง

ไม่ว่าจะเรียกชื่ออะไรหรือไม่มีชื่อเลยก็ตาม

หลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ

คนเราไม่รู้ว่าหลอกตัวเอง

 อย่ามัวไปรู้คนอื่น ไปดูคนอื่น ไปเห็นคนอื่น

 ให้พยายามตามดูเจ้าของ รู้เจ้าของ เห็นเจ้าของ

 นั่นแหละ เป็นความเห็นที่ถูกต้องตามทำนองคลองธรรมแล้ว

 ทุกวันนี้ โลกเขากำลังลุ่มหลงกันอย่างไม่รู้สึกตัวเลย

 เคยเห็นแต่ผู้อื่นเขาหลอกลวงกัน

 ส่วนเจ้าของหลอกเจ้าของแล้ว ไม่มีใครรู้เลย

 คนที่เป็นนักต้ม นักหลอกลวงที่ร้ายที่สุดแล้ว

 ก็คือตัวเจ้าของเป็นคนหลอกเอง หลอกแล้วไม่มีใครรู้เลย

 เคยเห็นแต่คนอื่นเขาหลอก เรายังมีวันรู้

 ส่วนเจ้าของหลอกเจ้าของมาแล้ว กี่ภพกี่ชาติมาแล้ว 

 ก็ยังไม่รู้ ไม่ตื่นเลยว่า ตัวเจ้าของ เป็นตัวมารตัวร้ายตัวสำคัญ

 ตายไปแล้วเกิดมาอีกก็หลอกอย่างเก่า

 หลอกเอาจนวันตรัสรู้ธรรมเมื่อใด

 เมื่อนั้นแหละเราจึงรู้ตื่นลืมตาเห็นตนเองว่า

"คือตัวมารร้าย" ก็เพราะเราหลงตัวเจ้าของเอง

 เราเป็นผู้นำมาทุกสิ่งทุกอย่าง

 แล้วกลับไปโทษคนอื่นหรือสิ่งอื่น ทำให้ตนได้รับทุกข์ทรมาน

 ตราบใดที่ยังไม่รู้ธรรม

 ตราบนั้น ก็ยังหลอกตัวเองอยู่ตลอดไป

 หลวงปู่คูณ สิริจันโท

การทำความเพียรหมายถึงการมีสติ

          การทำความเพียร ไม่ใช่เดินจงกรมหรือนั่งสมาธิ ไม่ใช่ทำทั้งวันทั้งคืนหรอก ถ้ายังเดินคิด นั่งคิด ก็จัดเป็นความเพียรไม่ได้ เรียกว่าฟุ้งซ่าน การทำความเพียรหมายถึงการมีสติ ทำอะไร ทำอย่างมีสติ ระลึกได้อยู่ จะก้าวหน้า จะถอยหลัง เหลียวซ้ายแลขวา จะพูดจาอะไร มีสติกำหนดรู้ทั่วอยู่ ระลึกได้อยู่เสมอ นี่เรียกว่า ทำความเพียร

                                                                                                  หลวงปู่ท่อน ญาณธโร

การปฏิบัติธรรม คือดูกายใจของตัว

          การรักษาไม่ให้ความชั่วภายนอกเกิดขึ้น จะไปรักษาคนอื่น รักษาทางโลก  มันรักษาไม่ได้ ให้รักษาภายใน รักษาตา หู จมูกลิ้น กาย ใจของตัว อย่าให้มันมีความชั่วมาเกี่ยวข้อง เมื่อเรารักษาตัวของเราได้ โลกส่วนอื่นมันเป็นอย่างไร นั่นเป็นหน้าที่ของเขา การปฏิบัติ คือโอปนยิโก น้อมเข้ามาภายใน ดูกาย ดูใจ ของตัว 

                                                                                  พระอาจารย์สิงห์ทอง ธมฺมวโร

การปฏิบัติธรรมเพื่อความพ้นทุกข์ อยู่กับตัวเสมอ

การปฏิบัติก็ไม่ใช่ว่าจะสุดวิสัยจนเกินเอื้อม 

เพราะว่าสิ่งที่เราจะทำ ก็อยู่กับตัวเรา 

การงานต่างๆ ภายนอกยังอาจจะไกลกว่าด้วยซ้ำ 

แต่การงานภายใน การงานของการปฏิบัติธรรม

เพื่อความพ้นทุกข์นั้น อยู่กับตัวเสมอ

ไปไหนก็ไปกับเราด้วย 

นั่งอยู่ตรงไหน เดินอยู่ตรงไหน 

ยืนอยู่ตรงไหนก็มีตัวอยู่อย่างนี้ 

มีกายมีใจ มีตา หู จมูก ลิ้น มีเห็น ได้ยิน รู้กลิ่น รู้รส 

มีความตรึกนึก ปรุงแต่ง 

ก็ให้ทำหน้าที่ปฏิบัติตามดูตามรู้สิ่งเหล่านี้ 

ดูสิ่งเหล่านี้ไปทุกวันทุกเวลา เฝ้าดู เฝ้ารู้ เฝ้าติดตามไป

นี่คือเป้าหมาย

คือหน้าที่ที่เราจะต้องทำในชีวิตที่เกิดมา 

ดับทุกข์ได้ก็ตรงนี้ ดับทุกข์ด้วยการรู้จักตัวเอง 

รู้จักพิจารณาตัวเอง 

ไม่ใช่ดับทุกข์ด้วยการมีเงิน มีทอง 

มีทรัพย์มากมาย มียศ มีบริวาร มีคนสรรเสริญ 

มีคนชอบอกชอบใจเรามาก ก็ไม่ใช่ว่าดับทุกข์ได้ตรงนั้น

 พระอาจารย์สุรศักดิ์ เขมรังสี

ระลึกถึงความตายไว้เสมอ

ระหว่างพรุ่งนี้กับชาติหน้า ไม่มีใครรู้หรอกว่าอะไรจะมาก่อน 

เราอย่าไปคิดว่าพรุ่งนี้จะมาก่อนชาติหน้า 

ใครที่คิดแบบนี้แสดงว่ายังประมาทอยู่ 

เพราะว่าอาจไม่มีพรุ่งนี้สำหรับเราเลยก็ได้

คืนนี้เป็นคืนสุดท้ายของคนจำนวนมากในโลกนี้ 

พรุ่งนี้จะไม่มีอีกแล้วสำหรับเขา 

เลยจากคืนนี้ไปก็เป็นชาติหน้าเลย 

แล้วเราจะมั่นใจได้อย่างไร 

ว่าเราจะไม่เป็นหนึ่งในจำนวนคนนับล้านที่ไม่มีวันพรุ่งนี้อีกแล้ว 

ในเมื่อชีวิตของเราไม่มีความแน่นอนเลย 

เราก็ควรถามตัวเองว่า.....

หากวันนี้มีอันเป็นไป เราพร้อมจะไปหรือไม่ 

พระไพศาล วิสาโล

เพ่งโทษคนอื่นห่างไกลการพ้นทุกข์

ปรวชฺชานุปสฺสิสฺส     นิจฺจํ อุชฺฌานสญฺญิโน

อาสวา ตสฺส วฑฺฒนฺติ     อารา โส อาสวกฺขยา.

อาสวะทั้งหลายย่อมเจริญแก่บุคคลนั้น 

ผู้คอยดูโทษของบุคคลอื่น 

ผู้มีความมุ่งหมายในอันยกโทษเป็นนิตย์,

บุคคลนั้น เป็นผู้ไกลจากความสิ้นไปแห่งอาสวะ.

อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท มลวรรคที่ ๑๘

เมตตา กรุณา มุทิตา ต้องมีอุเบกขาเสมอ

ผู้ยังไม่บรรลุผลสูงสุดของพรหมวิหารธรรม

ยังพยายามตั้งใจอบรมพรหมวิหารธรรมอยู่

ควรรู้ว่า ผู้มีเมตตา กรุณา มุทิตา นั้น

ควรอย่างยิ่งที่จะต้องมีอุเบกขาแทรกไว้ทุกเวลา

เหมือนยาดำที่จำเป็นต้องแทรกในยาดีทุกขนาน

มิฉะนั้น ยาดีที่ขาดยาดำ ก็จะเป็นยาดีที่ไม่สมบูรณ์

เมตตาขาดอุเบกขา ก็ผิด

กรุณาขาดอุเบกขา ก็ผิด

มุทิตาขาดอุเบกขา ก็ผิด

ถ้าทำเต็มสติปัญญาความสามารถโดยควรแล้ว

แม้ไม่เกิดผล ก็ควรวางอุเบกขาเสียได้

ไม่เร่าร้อนด้วยความปรารถนา

พระนิพนธ์ของ สมเด็จพระญาณสังวร

สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

อย่าไปมองดูความเลวของคนอื่น

ขอทุกท่านจงจำไว้ อย่าไปมองดูความเลวของคนอื่น 

มองดูความเลวของตน ไม่ต้องไปปรับปรุงบุคคลอื่น 

ปรับปรุงเราเองให้มันดีที่สุด

หลวงพ่อฤาษีลิงดำ

ดีใจ เสียใจ มีพ่อแม่เดียวกัน

ความดีใจ ความเสียใจ

มันก็เกิดจากพ่อแม่เดียวกัน

คือตัณหา ความลุ่มหลงนั่นเอง

หลวงปู่ชา สุภัทโท

วิปัสสนาคือเห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา

การปฏิบัติที่ให้เข้าถึงวิปัสสนา

คือการปฏิบัติที่นำเราเข้าไปเห็นอนัตตา 

รวมทั้งเห็นอนิจจัง-ความไม่เที่ยง

เห็นทุกขัง-ความทนอยู่ในสภาพเดิมไม่ได้ 

ซึ่งเป็นความจริงของธรรมชาติ 

การรู้เห็นอย่างนี้ จึงจะเป็นวิปัสสนา 

จึงเรียกว่า เข้าถึงวิปัสสนา 

หมายถึงการรู้เห็นสภาพที่ปฏิเสธความเป็นสัตว์ 

เป็นบุคคล เป็นตัวตนเราเขา อย่างที่เคยเห็นเคยรู้สึกมา

พระอาจารย์สุรศักดิ์ เขมรังสี

ถ้าไม่มีความทุกข์ ก็ไม่มีความสุขที่แท้จริง

ความทุกข์นั้นเหมือนโคลนตม

เราสามารถใช้โคลนตมเพื่อปลูกดอกบัวให้เติบโต 

เธอไม่สามารถปลูกดอกบัวบนหินอ่อน

เธอต้องปลูกดอกบัวในโคลนตม

ถ้าไม่มีโคลนตม ก็ไม่มีดอกบัว

ถ้าไม่มีความทุกข์ ก็ไม่มีความสุขที่แท้จริง

 ท่านติช นัท ฮันห์ 

อย่าทำกุศลเพื่อการเวียนว่ายตายเกิด

          บุคคลที่ไม่เข้าใจ ไม่ได้สดับพระธรรมคำสอน  แม้ทำกุศลก็ยังเป็นกุศลประเภทวัฏฏคามินี คือ กุศลที่เป็นไปเพื่อการเวียนว่ายตายเกิด อยากรวย อยากสวย อยากเกิดในภูมิมนุษย์ภูมิสวรรค์ ก็เลยทำกุศล เป็นการทำบุญที่ยังมีตัณหา มีภวตัณหาเป็นแรงหนุนอยู่ ในเมื่อมีกามตัณหา มีภวตัณหา มีวิภวตัณหา ก็ยังต้องเกิด แล้วก็แก่ เจ็บ ตาย ซ้ำซากอยู่

                                                                                            พระอาจารย์สุรศักดิ์ เขมรังสี

                                                                                               

การปฏิบัติธรรม ทำได้ที่ลมหายใจ

พวกเราทั้งหลาย อย่าได้ไปอ้างกาลเวลาอยู่เลย

พระพุทธเจ้าได้ทรงสอนพุทธบริษัทไว้ว่า

การปฏิบัติธรรม ย่อมไม่เลือกกาลเวลา

สามารถทำได้ ทุกขณะ ทุกลมหายใจ

พวกเรามักเข้าใจผิดคิดว่า...

การปฏิบัติธรรมมันยุ่งยาก ไม่มีเวลา

ที่ว่าไม่มีเวลา จึงอยากถามว่า...

ตอนหายใจเข้า ออก เอาเวลามาจากไหน

การปฏิบัติธรรม ก็เอาเวลามาจากลมหายใจนั่นแหละ

เพียงแต่คอยดู ลมหายใจเข้า ลมหายใจออก

ดูไปตามลมนั่นเอง

หลวงปู่คูณ สิริจันโท

จะสิ้นลมเมื่อไร...

ก่อนนอนทุกคืน หมั่นถามตัวเองว่า

"จะสิ้นลมเมื่อไร" นี่คือกรรมฐาน

หลวงปู่ชา สุภัทโท

การบรรลุความเป็นพระอรหันต์

          พระอานนท์แสดงแก่ ภิกษุทั้งหลายว่า ภิกษุ ภิกษุณี ที่พยากรณ์การบรรลุความเป็นพระอรหันต์ในสำนักของเรา ย่อมมีทางเป็นไปได้ อย่างใดอย่างหนึ่ง รวม ๔ ทาง คือ

 ๑) เจริญวิปัสสนา โดยมีสมถะ เป็นหัวหน้า แล้วหมดกิเลส
 ๒) เจริญสมถะ โดยมีวิปัสสนา เป็นหัวหน้า แล้วหมดกิเลส
 ๓) เจริญสมถะ และวิปัสสนา คู่กันไป แล้วหมดกิเลส
 ๔) จิตสงบตั้งมั่น ในภายใน มีอารมณ์เป็นหนึ่ง แล้วหมดกิเลส

                                                        ยุคนัทธสูตร จากพระไตรปิฎกเล่ม ๒๑ หน้า ๒๓๗

งานแรกของผู้ปฏิบัติธรรม

งานแรกของผู้ปฏิบัติธรรมคือการขัดเกลาตนเอง

ถ้าไม่ทำงานแรกให้ลุล่วงก่อนงานอย่างอื่นจะเสียหายหมด

พระอาจารย์ชุมพล พลปญฺโญ

การทำดีต้องไม่มีพอ

การทำดีต้องไม่มีพอ ต้องทำให้ยิ่งขึ้นอยู่เสมอ 

เพราะไม่มีใครอาจประมาณได้ว่า

เมื่อใดจะตกไปในที่มืดมิดขนาดไหน

สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

อย่าไปมองคนอื่น

          อย่าไปมองคนอื่น อย่าไปดูคนอื่น คนอื่นจะผิดจะดีจะถูกก็เป็นเรื่องของเขา เราอย่าไปเอาดีเอาชั่วเอาผิดเอาถูกของคนอื่นมาใส่ใจของเรา มันเป็นทุกข์ หมดศรัทธา เราพยายามให้ใจอยู่กับเนื้อกับตัว อยู่กับความสงบ อยู่กับศีล อยู่กับคุณงามความดี มีความสุขกับการทำความดี กับการเสียสละ ปฏิบัติอย่างนี้เรื่อยๆ ตลอดไป

                                                                                           หลวงพ่อกัณหา สุขกาโม

ทำสมาธิไม่ยาก รักษาสมาธิสิยาก

ทำสมาธิ…..คิดว่าทำแล้วหยุด…..ไม่ใช่!!!

ต้องมี"สติ"

รู้อารมณ์ที่จะมาทำลายสมาธิของเราให้วุ่นวาย

รู้ตัวอยู่เสมอ

ทำสมาธิไม่ยากหรอก

การรักษาสมาธิสิยาก!!!

เหมือนสร้างบ้านหลังหนึ่งไม่นานก็เสร็จ

แต่การรักษาบ้าน ทำความสะอาดบ้าน

ต้องทำไปเรื่อยๆ ตลอดชีวิต

หลวงปู่ชา สุภัทโท

จิตว่างคือว่างจากอารมณ์

คำว่า "จิตว่าง" พวกเราไม่เข้าใจว่าว่างอย่างไร

ว่างอย่างไม่รู้อะไรเลย หรือว่าว่างอยู่ในลักษณะใด

คำที่ว่า "ทำใจให้ว่าง" นั้น ให้ว่างจากอารมณ์ จากความคิดปรุงแต่ง

แล้วต้องรู้อยู่ในปัจจุบัน ทุกอย่างที่เกิดขึ้น ดับไป

รู้แล้ววางไว้ ตามธรรมชาติของสิ่งนั้นๆ 

ไม่ให้เก็บเอามาไว้ในจิตใจเป็นอารมณ์เท่านั้นเอง

ไม่ใช่ว่าว่างอย่างไม่รู้อะไรเลย

ว่างอย่างไม่รู้อะไรเลยนั้น ไม่มีอยู่ในจิตใจ แต่อยู่ในสิ่งอื่น

 ส่วนใจนั้น ทำให้ว่างอย่างไม่รู้อะไรนั้นไม่ได้

 เพราะหน้าที่ของใจ ต้องรู้อยู่ตลอด

หลวงปู่คูณ สิริจันโท

สมาธิทำได้ตลอดเวลา

ถ้าใครคิดว่า สมาธิ ต้องนั่งขัดสมาธิ

หลับตาภาวนา คนนั้นยังโง่อยู่

ถ้าผู้ใดเข้าใจว่า สมาธิ ทำได้ตลอดเวลา

ทุกลมหายใจ ผู้นั้นเข้าใจถูก...

หลวงพ่อพุธ ฐานิโย

เราปฏิบัติเพื่อตัดใจจากทุกข์

การปฏิบัติเพื่อตัดทุกข์ตัดยากก็เหมือนกัน

เราจะตัดได้ ก็แต่เพียงสิ่งที่เราปรุงแต่งขึ้นมาเองเท่านั้น

ส่วนที่มันเป็นทุกข์อยู่กับธรรมชาติของทุกข์

มันก็ทุกข์อยู่อย่างนั้นตามเดิม

ไม่มีใครหรือคนใดจะไปตัดมันได้เลย

เราตัดจิตตัดใจของเราต่างหาก ให้มันหนีออกไปจากทุกข์

ไม่ให้ใจเราเข้ามาหาทุกข์ ให้ใจอยู่อย่างเสรีภาพ

ไม่ต้องไปอาศัยสิ่งอื่นอยู่ เท่านั้นเอง

ไม่ได้ไปห้ามความแก่ ความเจ็บ ความตายเลย มันคนละหน้าที่

หลวงปู่คูณ สิริจันโท

ทางประเสริฐคือการวางอุเบกขา

ทางประเสริฐของการดำเนินชีวิต 

จึงได้แก่การวางเฉยในอารมณ์ทั้งปวง คือ อุเบกขา

อารมณ์ที่น่ารัก ดีใจผ่านมาก็เฉย

อารมณ์ที่น่าชัง เสียใจผ่านมาก็เฉย

อารมณ์ที่น่าตระหนก ตกใจผ่านมาก็เฉย

โดยมีความสำนึกว่า อะไรจะเกิด ไม่ว่าดีหรือไม่ดี มันก็ต้องเกิด  

อะไรจะดับ จะดีหรือไม่ดี มันก็ต้องดับ เราจะห้ามไม่ให้เกิดไม่ให้ดับไม่ได้

หลวงพ่อจรัญ ฐิตธมฺโม

จิตตภาวนา อย่าส่งจิตออก

เวลาปฏิบัติสมาธิด้วยจิตตภาวนา

ถ้าจิตเราส่งออกนอกวงกาย

จิตนั้นยังไม่เป็นมหาสติ มหาปัญญา

จิตนั้นจะเป็นมิจฉาทิฏฐิ

ไม่เป็นทางดำเนินอันชอบ

หลวงปู่เจี๊ยะ จุนโท