จงตื่นเดี๋ยวนี้ !
คำว่า "พุทธ" ในภาษาจีน
บัญญัติขึ้นตามภาษาสันสกฤต
ออกเสียงว่าฝู (Budh)
ส่วนทางซ้ายมีสองขีด แปลว่า ตัวตน
ส่วนทางขวา แปลว่า ความไม่มี
.
เมื่อไม่มีตัวตน ก็ไม่มีการแบ่งย่อยเป็นบุคคล
ไม่มี ฉัน เธอ เขา พวกเรา พวกอื่น
ไม่จำแนกว่าเป็นสัตว์ต่างๆ พืชต่างๆ
ไม่แยกว่าเป็นสิ่งมีชีวิตหรือไม่มีชีวิต
.
เป็นการว่างจากความคิดปรุงแต่งทั้งปวง
เมื่อเข้าใจคำว่า พุทธ คำเดียว
ก็เหมือนเข้าใจศาสนาพุทธทั้งหมด
.
ในวัชรปรัชญาปารมิตาสูตร
ของศาสนาพุทธฝ่ายมหายาน
ได้ขยายความว่า
อัตตา บุคคล สัตว์ ชีวะ
ล้วนไม่มีอยู่จริงในปรมัตถสัจจะ
เป็นเพียงรูปและนามที่สมมติขึ้น
เพื่อการสื่อสารกันเท่านั้น
.
เมื่อเจาะลึกแยกแยะด้วยปัญญาแล้ว
ก็จะพบแต่ความว่างเปล่า
เหมือนลอกกาบกล้วยออกจนหมด
ก็ไม่พบแก่น มีแต่ภาวะที่
เสมือนว่ามี แต่ความจริงไม่มี
เรียกว่า อนัตตา
.
ที่สุดแม้กระทั่ง ทุกข์
ทุกขสมุทัย นิโรธ และ มรรค
ก็เป็นเพียงนามสมมติ
ที่พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติขึ้น
เพื่อใช้สอนสาวก
ถ้ายังติดสมมติ ยังคิดเป็นรูปคิดเป็นนามอยู่
ก็ชื่อว่ายังติดอยู่ในรูปภพและอรูปภพ
ยังมีอุปาทานที่ละเอียดแฝงอยู่
จึงยังไม่พ้นไปจากความทุกข์
.
ต่อเมื่อทิ้งความยึดมั่นถือมั่นเหล่านี้ลงเสียสิ้น
จึงจะออกจากความทุกข์ได้
เหมือนคนตื่นจากความฝัน ว่ามีตัวมีตน
มีความเป็นโน่นเป็นนี่
ในตอนจบของพระสูตรยังลงท้ายว่า
ให้เจริญสติ จนเกิดโพธิสวาหะ
แปลว่า ทำให้ตื่นขึ้นเดี๋ยวนี้
จากเพจศาสนาและวิทยาศาสตร์