ความก้าวหน้าของวิปัสสนาญาณ คือ เมื่อกิเลสเข้ามาในดวงใจหรือดวงจิตของเรา เราสามารถรู้เท่าทันมัน แล้วรู้ว่ามันขังอยู่ในใจของเรานานแค่ไหน คือ เรารู้เท่าทันมันตลอด จากนั้นกิเลสสามารถตกลงไปได้ไวที่สุด พูดง่ายๆ คือ เมื่อกิเลสเข้ามาปุ๊ป แล้วมันตกลงไปจากใจได้ไวที่สุด นี่จึงเรียกว่าความก้าวหน้าของด้านวิปัสสนาญาณในระดับต้นโดยการอาศัยสติ สติจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุด
พระอาจารย์ยุคลธรณ์ ธัมมปุตโต