การที่ทำจิตใจให้สงบอย่างเดียว แต่ไม่พิจารณาความทุกข์นั้น ถือว่าเป็นการฝึกสมาธิที่ยังไม่ถึงขั้น สมาธิภาวนา ถ้าจะเปรียบกับหลักสูตรการศึกษาทางโลก ก็ยังอยู่เพียงชั้นประถมศึกษาเท่านั้น ยังไม่เกิดปัญญาที่แท้จริง...ดังนั้นจึงต้องหันมาใช้ปัญญาด้วย ด้วยการหัดพิจารณาความทุกข์ เพื่อให้เห็นและเข้าใจเกี่ยวกับความทุกข์ จนจิตใจเริ่มปล่อยวาง แบบนี้หากเจอเหตุการณ์ความทุกข์อะไรขึ้นมา เราก็จะสามารถปล่อยวางได้ง่ายขึ้น เพราะมีการฝึกอบรมสติปัญญามาแล้ว
หลวงปู่บัวพา ปญฺญาภาโส
