สภาวะนิพพาน
การเห็นแต่ไม่ยึดติดเป็นนิพพาน"
.
คำอธิบาย: "การเห็น" ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงแค่ตา
แต่หมายถึงการรับรู้ทั้งหมด ได้แก่ การได้ยิน การรู้ การรู้สึก การคิด
.
เมื่อเห็น จิตจะเกิดความยึดติดในทันที
หากชอบก็อยากให้คงอยู่ หากเกลียดก็อยากผลักไส
หรือเริ่มแยกแยะและเปรียบเทียบ... นั่นแหละที่เรียกว่าความยึดติด
.
ความยึดติดนี้เองที่ก่อให้เกิดวัฏจักรแห่งความปลอม
สภาวะนั้นโดยเนื้อแท้แล้วไม่เที่ยง เป็นเหตุปัจจัยประกอบกัน
แต่จิตเข้าไปยึดติดเสมือนว่ามัน "มีอยู่จริง" ความทุกข์จึงเกิดขึ้น
.
ตัวอย่างเช่น หากเห็นดอกไม้แล้วไปยึดติดว่า
"งดงาม อยากรักษาไว้ให้อยู่ตลอดไปจัง"
เธอย่อมทุกข์เมื่อมันเหี่ยวเฉา สิ่งที่เป็นนั้นไม่ผิด
แต่ "จิตที่ยึดติด" นั้นเองที่เป็นความผิด
มีประโยคว่า “เห็นแล้วไม่อยู่ คือ นิพพาน” “ไม่อยู่”
หมายถึง จิตไม่ยึดติดในสภาวะ
ไม่ยึดติดในความชอบไม่ชอบ ไม่ยึดมั่นว่า “มีอยู่จริง”
.
ยังคงเห็น ยังคงได้ยิน แต่ชัดเจน ไม่ยึดติด ไม่พัวพัน
จิตเป็นอิสระและสงบ นี่คือสภาวะนิพพาน คือ สงบและสว่างไสว
ไม่ใช่ไม่มีอะไรเลย หากมีความตระหนักรู้อยู่โดยสมบูรณ์
และปราศจากทุกข์จากการยึดติด
.
เช่น เมื่อเห็นดอกไม้ ก็เห็นดอกไม้ตามที่ปรากฏในขณะนั้น
ไม่ยึดติด ไม่ผลักไส จิตสงบและผ่องใส
.
สรุปคือ การเห็นทำให้เกิดความยึดติด และมีการเกิดและการตายที่ไม่จริง
.
การเห็นอยู่ตรงนั้น แต่ไม่ยึดติด คือสภาวะแห่งนิพพานอันเป็นอิสระ
.
"การเห็นและยึดมั่น ก่อให้เกิดตาข่ายแห่งความหลงผิด
การเห็นและไม่ยึดมั่น คือสภาวะนิพพาน"
In Zen, there is often a saying, "Seeing and clinging is false,
seeing and not dwelling is Nirvana." Explanation:
"Seeing" here is not just the eye, but the whole perception:
hearing, knowing, feeling, thinking.
When you see, you immediately develop a mind of attachment:
if you like it, you want to hold on, if you hate it,
you want to push it away, or start to discriminate and compare...
that is called attachment.
It is this attachment that creates a cycle of falseness:
the scene is inherently impermanent,
a combination of causes and conditions,
but the mind clings to it as "really existing",
which gives rise to afflictions and suffering.
For example: if you see a flower and cling to it
as "beautiful, I want to keep it forever", you will suffer when it withers.
The scene is not wrong, but the "attached mind" gives rise to falseness.
"Seeing and not dwelling is Nirvana"
"Not dwelling" means the mind does not cling to the scene,
does not get stuck in likes and dislikes, does not fixate it as "really existing".
Still seeing, still hearing, but clearly,
not clinging, not entangled, the mind is free and at peace.
This is the state of Nirvana: quiet and bright,
not annihilation, but complete awareness
without suffering from attachment.
For example: seeing a flower, just seeing the flower
as it exists in that moment, not holding on,
not pushing it away. The mind is peaceful and clear.
In short:
Seeing gives birth to attachment, and there is false birth and death.
Seeing right there, not abiding, is the state of liberated Nirvana.
"Seeing and clinging, creates a net of delusion.
Seeing and not abiding, is the state of Nirvana."
Unknown
ที่มา : เพจมนษิธาร Monsitharn
(บ้านจตุรทวีปประทาน เพื่องานพระศาสนา เดิม)
1 ต.ค.68
